Klasa VI Na okrągło

 Rondo

Rondo to forma, która wykorzystuje zasadę kontrastu. W rondzie powtarza się ten sam refren (oznaczany literą „A”), który jest przeplatany tzw. kupletami lub epizodami (oznaczanymi kolejnymi literami alfabetu „B, C, D itd.”) Od inwencji kompozytora zależy, ile kupletów pojawi się w rondzie, dlatego schemat ronda nie zawsze będzie identyczny. Krótka forma ronda będzie zapisana jako ABACA, dłuższa jako ABACADA itd. Graficzny schemat ronda ABACADA można przedstawić np. w następujący sposób.

Posłuchajmy

Wolfgang Amadeus Mozart : Piano Sonata in C major, K. 545 : III. Rondo : Allegretto

Ostatni refren wysłuchanego ronda różni się od pozostałych - wprowadzone przez kompozytora zmian sygnalizują, ze ten framgment jet zakończeniem utworu, czyli jego codą. W języku włoski coda oznacza "ogon". Coda występuje w na końcu wielu kompozycji, 

ABA

Utwór o budowie trzyczęściowej, gdzie skrajne części są takie same lub niemal identyczne a środkowa z nimi kontrastuje, zapisuje się schematem literowym ABA. Również i ten utwór można przedstawić za pomocą schematu graficznego, w którym skrajne grafiki będą takie same zaś środkowa inna.

Wysłuchaj uważnie Preludium Des‑dur op. 28 nr 15 Fryderyka Chopina.

 Jest to utwór trzyczęściowy o budowie ABA. Podczas słuchania postaraj się w dowolny sposób zakomunikować pojawienie się poszczególnych części, np. poprzez podniesienie ręki.

Na nagraniu Preludium Des-dur opus dwudzieste ósme nr piętnasty Fryderyka Chopina Utwór wykonany na fortepianie, o zmiennym nastroju. Początkowo bardzo spokojny, powtarzające się dźwięki imitują delikatny, jednostajny deszcz. W drugiej części charakter muzyki zmienia się na mroczny, ponury, melodia przenosi się do dolnych rejestrów a muzyka staje się dużo głośniejsza . Pod koniec utworu na chwilę powraca klimat początkowej części.

Fryderyk Chopin, Preludium Des-dur op. 28 nr 15, AMFN, CC BY 3.0

 

Ćwiczenie 1

Spośród wymienionych przykładów wybierz ten, który pasuje do formy ABA. Możliwe odpowiedzi: A. deszcz słońce słońce B. deszcz słońce deszcz C. słońce chmura deszcz.

Sprawdź swoją wiedzę

Ćwiczenie 2

Odpowiedz na pytanie: Jeżeli w poniedziałek, środę, piątek i niedzielę ubierzesz się w te same ubrania, a w pozostałe dni za każdym razem inaczej, to jaką nazwę formy muzycznej przypiszesz takiemu cyklowi ubierania się, aby określić jego schemat?

Ćwiczenie 3

Odpowiedz na pytanie: Jeżeli na zajęciach wf podczas rozgrzewki najpierw zrobisz 20 przysiadów, następnie 10 pompek i znowu 20 przysiadów, to jaką nazwę formy