Temat. Polonez. Opracowanie artystyczne muzyki ludowej.
Co będziemy dzisiaj robić?
Wykonamy piosenkę „Pamięć w nas”.
Poznamy kroki poloneza.
Dowiemy się na czym polega opracowanie artystyczne muzyki ludowej.
Polonez to tradycyjny korowodowy polski taniec.
Nazwa polskiego tańca narodowego, „najbardziej polskiego z polskich tańców”, jest z pochodzenia francuska. POLONEZ to spolszczona postać francuskiego przymiotnika polonaise [poloNEZ],
Dostojny, poważny i uroczysty wywodzi się z ludowego tańca o nazwie "chodzony". Początkowo był tańcem chłopskim. Później trafił na salony polskiej szlachty, a z czasem stał się popularny na całym świecie. w XVIII w. tańczony był na dworach całej Europy.
Polonez jest tańcem o spokojnym, umiarkowanym tempie i w metrum 3/4. Tancerze wykonują go bez podskoków i przytupów. Poruszają się w korowodzie czyli jedna para za drugą.
W polonezie stawiamy akcent na 1 miarę taktu co przekłada się na ugięcie nogi na raz.
To jeden z nielicznych tańców dawnych wieków nadal żywotnych i popularnych – a być może jedyny. Dziś tańczą go nie tylko maturzyści na studniówce, ale i gimnazjaliści przed małą maturą; śmiało można powiedzieć, że poloneza tańczyć umieją wszyscy Polacy.
Niektóre polonezy -np. kompozycje fortepianowe Chopina-są przeznaczone wyłącznie do słuchania, zachowały jednak taneczny charakter. Takie artystyczne opracowanie muzyki, które nawiązuje do określonego stylu, nazywamy stylizacją.
1.Korowodem cni sarmaci,
wznieśmy dumnie swoje głowy,
bośmy nie są jacy tacy,
jeno dzielny ród piastowy. '
Ref.:Pamięć w nas wiecznie trwa,
poloneza dziejów gra.
Pamięć w nas mocny dąb ,
gniazdo orła to nasz dom.
2.Wojen i niewoli wieki,
polskie dzieje niczym blizna,
ale zawsze na sztandarze :
Bóg i Honor, i Ojczyzna.
Ref.: Pamięć w nas wiecznie trwa...
3.Dzisiaj szable od parady,
poloneza w sercach nuta,
białe skrzydła nad głowami
i Polonia Restituta.
Ref.: Pamięć w nas wiecznie trwa...
POLONEZ – KROK PODSTAWOWY
Jak wygląda krok podstawowy poloneza? Partnerzy ustawiają się bokiem do siebie. Partner ujmuje lewą dłoń partnerki i podtrzymuje ją. Wyciągają złączone ręce nieco do przodu. Prawą rękę oboje trzymają lekko cofniętą, skierowaną w dół.
Na „raz” partnerzy lekko uginają kolano i wysuwają do przodu prawą (kobieta) lub lewą (mężczyzna) stopę. Pierwszy krok w takcie ma być najdłuższy, mocny, ze zdecydowanym przeniesieniem ciężaru ciała. Dwa pozostałe kroki (na „dwa” i na „trzy”) są krótsze, łagodniejsze.
Krok podstawowy poloneza urozmaicany jest licznymi figurami, które tancerze wykonują zespołowo tworząc układ. Do bardziej znanych figur poloneza należą: ustawienie czwórkami, taniec w kole, wąż, spirala, mijanka, tunel oraz korowód. Podczas nich pary taneczne rozdzielają się, łączą, chodzą wężykiem, mijają się w rzędach.
Najlepiej rozpoznawalna jest figura tunelu, w której tancerze stojąc w korowodzie unoszą ręce do góry, a pary z początku pochylają się i przechodzą dołem.
Istotnym elementem poloneza są ukłony. Jest to skinienie głową wykonywane jednocześnie przez tancerza i tancerkę, zwykle „na raz” w takcie. Można stosować je w każdym fragmencie tańca, ale najczęściej w momencie rozdzielania się poszczególnych par, przy łączeniu się tancerzy i tancerek w pary oraz przy mijaniu się rzędami czy szeregami.
Słynne polonezy
Pożegnanie Ojczyzny – polonezfortepianowy w tonacji a-moll autorstwa najprawdopodobniej Michała Kleofasa Ogińskiego skomponowany i wydany drukiem w 1794 r. jeden z najbardziej znanych polskich polonezów, szczególnie tych z doby przedchopinowskiej, był do lat 90.XXw. najpopularniejszym utworem na studniówkach i balach maturalnych.
Polonez z filmu Pan Tadeusz -skomponowany w 1998 r., jeden z najwybitniejszych utworów Wojciecha Kilara. Dzięki fanfarowemu wstępowi ma podniosły, uroczysty charakter. Zastąpił poloneza Ogińskiego i jest obecnie najczęściej odtwarzanym utworem na balach studniówkowych i maturalnych.
Po raz pierwszy wykonano tę wzniosłą kolędę z tekstem Pieśni o Narodzeniu Pańskim Franciszka Karpińskiego w 1792 r. w Białymstoku. Początkowo w różnych regionach Polski była ona śpiewana na rozmaite melodie, a w wersji polonezowej jest znana od I połowy XIX w. Kompozytor pozostaje anonimowy.
Temat: Wielkanocne tradycje Co będziemy dziś robić?
- Porozmawiamy o polskich zwyczajach związanych z Wielkanocą, - Posłuchacie wielkanocnej muzyki - Wykonacie wielkanocną piosenkę na instrumentach
Na dzisiejszej lekcji popracujemy trochę z nutami, więc przypomnijmy sobie wartości nut oraz ich nazwy:
http://www.dur-moll.pl/nowe/nuta.html
Wiosna już nadeszła, teraz czekają nas święta Wielkanocne. Wiążą się one z różnego rodzaju zwyczajami i obrzędami.
Wielkanoc kojarzy się z pieczeniem bab i mazurków, malowaniem pisanek, szykowaniem koszyczka ze święconką oraz śmigusem - dyngusem, czyli polewaniem się wodą w Poniedziałek Wielkanocny.
Niektóre tradycje występują tylko w jednym regionie. Na przykład w Małopolsce w Niedzielę Palmową wiejskie gospodarstwa odwiedzają pucheroki, czyli chłopcy w wysokich, spiczastych czapkach z kolorowej bibuły.
Kolejnym zwyczajem jest barabanienie, czyli bębnienie na wielkim kotle praktykowane w nocy z Wielkiej Soboty na Wielką Niedzielę w Iłży.
Zwyczaj nazywany Emaus praktykowany w Poniedziałek Wielkanocny w niektórych miejscowościach Polski, Czech i Słowacji. Najbardziej popularny jest emaus krakowski, forma odpustu, któremu towarzyszą kramy z kiermaszem zabawek ludowych, strzelnice sportowe, karuzele dla dzieci, loterie fantowe.
W Poniedziałek Wielkanocny odbywało się chodzenie z kurkiem, co oznaczało, że młodzieńcy wozili po wsi żywego koguta (kurka) na, bogato przystrojonym, dwukołowym wózku do którego był przywiązany ptak.
Z czasem żywego ptaka zastąpiono sztucznym: ulepionym z gliny, pieczonym z ciasta, wycinanym z deski lub dyni, często obklejony pierzem. Tradycyjnie wózek dyngusowy malowano na czerwono i zdobiono suszonymi źdźbłami zbóż, traw i kwiatów. Ozdabiano go również koralikami, błyskotkami, kolorowymi wstążkami, a nawet lalkami w strojach ludowych.
Walatka - dawna zabawa wielkanocna. Polegała na takim toczeniu pisanek po stole, by się zderzyły. Właściciel „silniejszego” jajka zabierał rozbitą pisankę przeciwnika. W innym wariancie walatki jajka brano do ręki i stukano się ich czubkami.
Zwyczaj chodzenia z gaikiem ma tradycję jeszcze przedchrześcijańską. Była to mała sosenka świerk lub inne drzewo (gałąź) iglaste przystrojone kolorowymi wstążkami i kwiatami.
Ćwiczenie 1
Dopasuj obrazek przedstawiający zwyczaj wiosenny bądź wielkanocny z jego opisem: Kliknij w link poniżej
W okresie wielkanocnym chrześcijanie często używają radosnego okrzyku "Alleluja!". Pojawia się on na kartkach pocztowych, można usłyszeć go także w kościele i w domu. Pochodzi z Biblii i oznacza "Chwalcie Pana!"
Są takie święta raz do roku,
co budzą życie, budzą czas.
Wszystko rozkwita w słońca blasku
i wielka miłość rośnie w nas.
Miłość do ludzi, do przyrody
w zielone każdy z wiosną gra.
Już zima poszła spać za morza
a w naszych sercach radość trwa.
Ref. Kolorowe pisanki przez dzieci malowane,
pierwsze bazie, pierwiosnki, bratki wiosna nam śle.
Białe z cukru baranki jak zaczarowane,
małe, żółte kurczątka, zniknął cały już śnieg.
W piecu rosną sękacze, baby wielkanocne
I mazurek „filutek”, spójrzcie tam pierwszy liść.
Według starej recepty babcia barszcz ugotuje,
przyjdzie cała rodzina na te święta już dziś.
Czas ciepłe kurtki w szafie schować
i w naftaliny ukryć świat.
W szufladzie zaśnie czapka zimowa,
narty i sanki pójdą spać.
Bocian powrócił na swe gniazdo,
już leśnych kwiatów czujesz woń.
A słońce świeci mocno, jasno
i żabi rechot słychać z łąk.
Ćwiczenie 2
Rozczytaj nuty zwrotki "Wielkanocna piosenka" i zagraj go na instrumencie. Nuty znajdziesz w podręczniku na stronie 100. Zadanie dla chętnych na 6:-)
Piosenka "Czerwone jabłuszko" to przykład kujawiaka.
Kujawiak to polski taniec ludowy, pochodzący z Kujaw, wywodzi się z tamtejszych obrzędów weselnych. Jest tańcem spokojnym w metrum 3/4. Polega na chodzie w rytmie ćwierćnut na lekko ugiętych nogach. Nastrojowa, liryczna melodia nadaje mu zalotny charakter.Kujawiak jest polskim tańcem narodowym, którego nazwa po raz pierwszy pojawiła się w 1827 r. Na Kujawach tańce kujawskie mają różne nazwy np.:"kolebany" „śpiący”, „gładki” lub „owczarek”
Kujawiak
Oberek wywodzi się z Mazowsza. Nazwa tańca pochodzi od obracania się. Tańcowi towarzyszyły często przyśpiewki, okrzyki i przytupy. Inne nazwy tego tańca to „obertas”, „obyrtany”, „dłobny”, „okrągły”, „owijok” (w Sieradzkiem), „zawijacz”.
Obereczek w wykonaniu Dzieci Kujaw
Krakowiak – żywy i popularny, polski taniec ludowy z okolic Krakowa, zaliczany do polskich tańców narodowych, w metrum 2/4 i w charakterystycznym, synkopowym rytmie. Podstawowy krok krakowiaka to cwał.
Polonez pochodzi od tańca zwanego "pieszy" lub "chodzony" Jest to dostojny, poważny i uroczysty taniec Początkowo był tańcem chłopskim. Później trafił na salony polskiej szlachty, a z czasem stał się popularny na całym świecie. w XVIII w. tańczony był na dworach całej Europy.
Polonez jest tańcem o spokojnym, umiarkowanym tempie i w metrum 3/4. Tancerze wykonują go bez podskoków i przytupów. Poruszają się w korowodzie czyli jedna para za drugą.
W polonezie stawiamy akcent na 1 miarę taktu co przekłada się na ugięcie nogi na raz.
To jeden z nielicznych tańców dawnych wieków nadal żywotnych i popularnych – a być może jedyny. Dziś tańczą go nie tylko maturzyści na studniówce, ale i gimnazjaliści przed małą maturą; śmiało można powiedzieć, że poloneza tańczyć umieją wszyscy Polacy.
Polonez. Turniej Tańca Towarzyskiego o Puchar Wieczystego 2013
Zadanie obowiązkowe
Sprawdź co zapamiętałeś z lekcji o Polskich tańcach narodowych rozwiązując test.
mam nadzieję, że zdążyliście już nauczyć się śpiewać piosenki
"Kiedyś".
Czekam zatem na Wasze nagania. Włączcie w telefonie kamerkę, puśćcie
podkład lub oryginał jeśli ktoś bardzo się wstydzi i zaśpiewajcie, a nagranie
wyślijcie mi w wiadomości prywatnej lub na grupę
Poniżej przesyłam link do rewelacyjnego wykonania tej piosenki, które
zajęło główną nagrodę na festiwalu.
Zagramy melodię pieśni „Wiosna” autorstwa Fryderyka Chopina.
Posłuchamy najważniejszych utworów skomponowanych przez
Chopina.
Notatka
Fryderyk Chopin
01.03 1810r. w Żelazowej Woli.
zm. 17.10. 1849r. na gruźlicę w stolicy Francji Paryżu.
Pochowany na cmentarzu Pere Lachaise, serce spoczywa w
kościele Św. Krzyża w Warszawie.
Ojciec- Mikołaj Chopin - Francuz
Matka- Justyna Krzyżanowska- Polka
Siostry- najstarsza Ludwika, Emilia, Izabela
Fryderyk był geniuszem muzycznym:
-w wieku 6 lat zaczyna uczyć się grać na fortepianie
-w wieku 7 lat komponuje pierwszy utwór Polonez g-moll
-w wieku 8 lat ma pierwszy publiczny koncert w obecnym Pałacu
Prezydenckim.
Od 1826 do 1829 r. Fryderyk Chopin kształcił się na wydziale "teorii muzyki
i kompozycji" warszawskiej Szkoły Głównej Muzyki. Jego nauczycielem był wybitny
kompozytor Józef Elsner.
Gdy kończy Szkołę Muzyki Głównej na jego świadectwie napisano:
,,Szczególna zdatność- geniusz muzyczny’’
W roku 1830 wyjechał w trasę koncertową do Wiednia, a następnie do
Paryża. Do Polski już nigdy nie wrócił.
TWÓRCZOŚĆ :
Inspiracją dla Chopina była polska muzyka ludowa
Chopin komponował:
mazurki 57,
polonezy 18,
walce 19,
nokturny 19,
etiudy 27,
preludia 26,
pieśni 19,
2 koncerty fortepianowe e-moll , f- moll
Ciekawostka
W okresie II Wojny Światowej wykonywanie utworów Chopina początkowo zostało całkowicie zakazane przez niemiecką cenzurę. W późniejszym czasie jednak strona niemiecka nieco zmieniła taktykę odnoszenia się do artysty – zaczęto propagować informację o jego rzekomym niemieckim pochodzeniu.
Chopin napisał w późniejszych latach 4 Scherza. Wbrew tytułowi, są one raczej poważne, a nawet dramatyczne. Najpoważniejsze jest Scherzo h-moll op. 20, napisane podobno w okresie powstania listopadowego.
Aimi Kobayashi – Scherzo in B minor Op. 20 (third stage)
Podajcie tytuł kolędy, której melodia pojawiła się w utworze.
Mówi się, że 4 ballady Chopina: g-moll op. 23, F-dur op. 38, As-dur op. 47 (jedyna z „optymistycznym” zakończeniem) i f-moll op. 52 powstały pod wrażeniem lektury ballad Adama Mickiewicza, lecz nie znaleziono na to dowodów. Ewentualne pokrewieństwo z poezją
Zgodnie z nazwą studium, ćwiczenie) są one utworami pedagogicznymi i mają służyć doskonaleniu techniki pianistycznej. Każda etiuda Chopinowska to arcydzieło. Jedną z najbardziej znanych jest, zamykająca opus 10, etiuda c-moll, zwana „rewolucyjną”.
Chopin napisał 3 sonaty na fortepian: Najpopularniejsza jest Sonata b-moll, której trzecia część, Marsz żałobny, grywany jest dzisiaj podczas pogrzebów, w rozmaitych transkrypcjach.
Chopin skomponował dwa koncerty na fortepian i orkiestrę: f-moll op. 21 z 1829 r. i e-moll op. 11 z 1830 r. – oba z pierwszego okresu twórczości, pisane jeszcze w Polsce, osadzone w formie klasycznej.
Inne
Chopin skomponował 19 pieśni na głos z fortepianem, Trio fortepianowe oraz Sonatę wiolonczelową.
Zapamiętaj!
Ten utwór nie został skomponowany przez F. Chopina jak podaje yt po wpisaniu
Chopin Spring Waltz 1 hours
To utwór skomponowany przez francuskiego kompozytora Paul de Senneville in 1979
Konkurs Chopinowski
W wielu krajach są organizowane konkurs i festiwale poświęcone muzyce Chopina.
W Polsce najwyższą rangę ma Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina w Warszawie .
Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. F. Chopina dla Dzieci i Młodzieży
Zadanie 2
Przeczytaj informacje o twórczości Fryderyka Chopina
Podręcznik s. 105-113, na podstawie tych informacji oraz filmu Wszystko co
powinieneś wiedzieć o Fryderyku Chopinie https://www.youtube.com/watch?v=myD-LXvDJ6I
Wyślij mi zdjęcie z komunikatem po zakończeniu Quizu.
Zadanie dla osób, które chcą dostać 5 lub 6:-)
Naucz się grać na flecie, dzwonkach chromatycznych, kayboardzie, wirtualnym pianinie lub w aplikacji Walk Band https://play.google.com/store/apps/details?id=com.gamestar.pianoperfect&hl=pl
utworu” Wiosna” (nuty znajdziesz na s. 105 w podręczniku) i prześlij nagranie jak grasz ten utwór do mnie w wiadomości prywatnej na https://www.facebook.com/ewelina.skwira
Serdecznie polecam obejrzenie filmu "Pianista", w którym można usłyszeć utwory Fryderyka Chopina